ðpÉ paÂoÔe ÐpoÇpaÍÍÎoÇo ÂÌoËa PHYSTAB ÐocÌeÄo×aÔeÌØÎo
×ÙÐoÌÎÑÀÔcÑ ÞeÔÙpe ÐpoÇpaÍÍÙ, ÉÍe×ÛÉe × ÉcxoÄÎoÊ ×epcÉÉ ËoÍÐÌeËca ÐpoÇpaÍÍ
â.ðaÞÉÎcËoÇo (Kðð) cÌeÄyÀÝÉe ÉÍeÎa:
CAOKAP, GSHB, PPCNO É
SAC.
CÎaÞaÌa c ÐoÍoÝØÀ ÐpoÇpaÍÍÙ CAOKAP ÐoÄÇoÔa×ÌÉ×aeÔcÑ ÔaÂÌÉÃa ÚÎaÞeÎÉÊ ËoÜÆÆÉÃÉeÎÔa ÎeÐpoÚpaÞÎocÔÉ κ (ÆyÎËÃÉÑ ÔeÍÐepaÔypÙ T É ÐÌoÔÎocÔÉ ρ) ÄÌÑ ÚaÄaÎÎÙx ÚÎaÞeÎÉÊ X É Z (ÎaÐoÍÎÉÍ, ÞÔo X -- ÜÔo ÎaÞaÌØÎoe oÔÎocÉÔeÌØÎoe (Ðo ×ecy) coÄepÖaÎÉe ×oÄopoÄa, a Z -- coÄepÖaÎÉe ÜÌeÍeÎÔo×, ÔÑÖeÌee ÇeÌÉÑ). B ÄaÌØÎeÊÛeÍ oÎa ÉcÐoÌØÚyeÔcÑ ÐpÉ pacÞeÔax ÍoÄeÌeÊ Ú×eÚÄÎÙx oÂoÌoÞeË. üÔa ÎeÂoÌØÛaÑ Ðo c×oeÍy oÂßeÍy ÔaÂÌÉÃa ÐoÌyÞaeÔcÑ ÐyÔeÍ ÉÎÔepÐoÌÑÃÉÉ Ðo T, ρ É xÉÍÉÞecËoÍy cocÔa×y × ÓyÝecÔ×eÎÎo ÂoÌee oÂÛÉpÎÙx ÔaÂÌÉÃax ÎeÐpoÚpaÞÎocÔÉ A.KoËca É äÖ.CÔÀapÔa (HayÞÎ. ÉÎÆopÍ. AcÔpoÎ. co×eÔa AH CCCP, 1969, ×ÙÐ.15, c.5-103), oÔ×eÞaÀÝÉx Ä×aÄÃaÔÉ paÚÌÉÞÎÙÍ xÉÍÉÞecËÉÍ cocÔa×aÍ (c 0.0004 <= Z <= 0.04 É 0 <= X <= 1-Z), a ÔaËÖe × ÔaÂÌÉÃe ËoÜÆÆÉÃÉeÎÔo× ÜÌeËÔpoÎÎoÊ ÔeÐÌoÐpo×oÄÎocÔÉ õ.XaÂÂapÄa É M.ìÜÍÐa (Astrophys. J. Suppl., 1969, v.18, p.297). KpoÍe yËaÚaÎÎÙx ÔaÂÌÉà ÄÌÑ pacÞeÔa κ × CAOKAP ÉcÐoÌØÚyeÔcÑ ÆopÍyÌa, aÐÐpoËcÉÍÉpyÀÝaÑ ÞÉcÌo×Ùe ÄaÎÎÙe B.KaÎyÔo (Astrophys.J., 1970, v.159, p.641-652) ÄÌÑ ËoÜÆÆÉÃÉeÎÔa ÜÌeËÔpoÎÎoÊ ÔeÐÌoÐpo×oÄÎocÔÉ.
úaÔeÍ c ÐoÍoÝØÀ ÐpoÇpaÍÍÙ GSHB ÇeÎepÉpyÀÔcÑ ÔaÂÌÉÃÙ ÔepÍoÄÉÎaÍÉÞecËÉx ÆyÎËÃÉÊ ÄÌÑ Ôpex Ü×oÌÀÃÉoÎÎo oÂycÌo×ÌeÎÎÙx xÉÍÉÞecËÉx cocÔa×o× (ÎaÞaÌØÎÙÊ, ÞÉcÔÙÊ ÇeÌÉÊ É ÞÉcÔÙÊ yÇÌepoÄ), ÎeoÂxoÄÉÍÙe ÄÌÑ pacÞeÔa cÔpyËÔypÙ Ú×eÚÄÙ, a ÔaËÖe ÍaccÉ× cËopocÔeÊ ÎeÊÔpÉÎÎÙx ÐoÔepØ ÜÎepÇÉÉ.
úÎaÞeÎÉÑ ÔepÍoÄÉÎaÍÉÞecËÉx ÆyÎËÃÉÊ ÍoÖÎo ÎaÊÔÉ, ecÌÉ ÚaÄaÎa ÍoÄeÌØ ypa×ÎeÎÉÑ cocÔoÑÎÉÑ. B Kðð (É × STEV) ÉcÐoÌØÚyÀÔcÑ Ä×e ÍoÄeÌÉ ypa×ÎeÎÉÑ cocÔoÑÎÉÑ: 1) ypa×ÎeÎÉe cocÔoÑÎÉÑ ÄÌÑ Îe×ÙpoÖÄeÎÎoÇo c ÐpoÉÚ×oÌØÎoÊ cÔeÐeÎØÀ ÉoÎÉÚaÃÉÉ (×oÄopoÄa É ÇeÌÉÑ) É ÄÉccoÃÉaÃÉÉ (ÍoÌeËyÌÑpÎoÇo ×oÄopoÄa) ÇaÚa c yÞeÔoÍ ÉÚÌyÞeÎÉÑ ÐpÉÍeÎÑÌocØ ÐpÉ T <= 5 .105, Ô.e. ÆaËÔÉÞecËÉ ÔoÌØËo ÐpÉ pacÞeÔax ÍoÄeÌeÊ Ú×eÚÄÎÙx oÂoÌoÞeË; 2) ypa×ÎeÎÉe cocÔoÑÎÉÑ ÉÄeaÌØÎoÇo ÇaÚa c ÌÀÂoÊ cÔeÐeÎØÀ ×ÙpoÖÄeÎÉÑ É peÌÑÔÉ×ÉÚaÃÉÉ ÜÌeËÔpoÎÎoÊ ËoÍÐoÎeÎÔÙ É c yÞeÔoÍ ÉÚÌyÞeÎÉÑ ÂpaÌocØ ÐpÉ T > 5.105, Ô.e. ÐpÉ ÎaxoÖÄeÎÉÉ cÔpyËÔypÙ ×ÎyÔpeÎÎÉx cÌoe×. TaÂÌÉÃa ÚÎaÞeÎÉÊ Äa×ÌeÎÉÑ, ×ÎyÔpeÎÎeÊ ÜÎepÇÉÉ, a ÔaËÖe Éx ÐpoÉÚ×oÄÎÙx ÐoT É ρ ÄÌÑ ÉÄeaÌØÎoÇo ÜÌeËÔpoÎÎoÇo ÇaÚa ÂÙÌa paccÞÉÔaÎa â.ðaÞÉÎcËÉÍ Ðo ËÌaccÉÞecËÉÍ ÆopÍyÌaÍ, ÐpÉ×eÄeÎÎÙÍ × ËÎÉÇe C.þaÎÄpaceËapa (B×eÄeÎÉe × yÞeÎÉe o cÔpoeÎÉÉ Ú×eÚÄ. M.: éì, 1950, 476 c.).
CËopocÔØ ÐoÔepÉ ÜÎepÇÉÉ Îa ÉÚÌyÞeÎÉe ÎeÊÔpÉÎo × GSHB oÐpeÄeÌÑeÔcÑ× cooÔ×eÔcÔ×ÉÉ c paÂoÔoÊ (Beaudet G., Petrosian V., Salpeter E.E. Astrophys.J., 1967, v.150, p.979-1000).
äaÌee, Ðo ÐpoÇpaÍÍaÍ PPCNO É SAC paccÞÉÔÙ×aÀÔcÑ ÔaÂÌÉÃÙ ÍoÝÎocÔeÊ ÜÎepÇo×ÙÄeÌeÎÉÑ × ×oÄopoÄÎÙx ÑÄepÎÙx peaËÃÉÑx (PPCNO) É peaËÃÉÑx ÇopeÎÉÑ ÇeÌÉÑ, yÇÌepoÄa É ËÉcÌopoÄa (SAC).
B oÔÌÉÞÉe oÔ Kðð × STEV'e ÉcÐoÌØÚyÀÔcÑ ÐapaÍeÔpÙ ÑÄepÎÙx peaËÃÉÊ ÉÚ co×peÍeÎÎÙx cÔaÎÄapÔÎÙx ÉcÔoÞÎÉËo× (Fowler W.A., Caughlan G.R., Zimmerman B.A. Ann. Rev. Astron. Astrophys., 1975, v.13, p.69-112 É Harris M.J., Fowler W.A., Caughlan G.R., Zimmerman B.A. Ann. Rev. Astron. Astrophys., 1983, v.21, p.165-176).
B ÉcxoÄÎoÊ ×epcÉÉ Kðð ÜÎepÇo×ÙÄeÌeÎÉe × pp-ÃeÐoÞËax ÔpaËÔo×aÌocØ oÞeÎØ ÇpyÂo: ÉÚ Ôpex ÃeÐoÞeË ÐpÉÎÉÍaÌacØ × pacÞeÔ ÌÉÛØ oÄÎa - ÃeÐoÞËa ppI. þÔoÂÙ ÉÍeÔØ ×oÚÍoÖÎocÔØ ÉÚyÞaÔØ Ü×oÌÀÃÉÀ Ú×eÚÄ c M < 1.5 M☉, × STEV, coÇÌacÎo ä.KÌeÊÔoÎy (Clayton D.D. Principles of stellar evolution and nucleosynthesis. N.Y. McGraw-Hill, 1968) yÞÔeÎo ÜÎepÇo×ÙÄeÌeÎÉe ÔaËÖe × ÃeÐoÞËax ppII É ppIII.
æaËÔopÙ ÜÌeËÔpoÎÎoÇo ÜËpaÎÉpo×aÎÉÑ ÄÌÑ peaËÃÉÊ ÇopeÎÉÑ ÇeÌÉÑ, yÇÌepoÄa É ËÉcÌopoÄa ×ÙÞÉcÌÑÀÔcÑ Ðo paÂoÔe (Graboske H.C., de Witt H.E., Grossman A.S., Cooper M.S. Astrophys.J., 1973, v.181, p.457-474).
B Ú×eÚÄax ÇÌa×ÎoÊ ÐocÌeÄo×aÔeÌØÎocÔÉ, Îe cÌÉÛËoÍ ÍaÌÙx Íacc, ÜÌeËÔpoÎÎÙÍ ÜËpaÎÉpo×aÎÉeÍ ÑÄepÎÙx peaËÃÉÊ ÍoÖÎo ÐpeÎeÂpeÞØ.
Ha ÜÔoÍ ÐoÄÇoÔo×Ëa ×xoÄÎÙx ÆÉÚÉÞecËÉx ÄaÎÎÙx (ÄÌÑ ÚaÄaÎÎoÇo ÎaÞaÌØÎoÇo xÉÍÉÞecËoÇo cocÔa×a - X É Z) ÚaËaÎÞÉ×aeÔcÑ É ÍoÖÎo ÐpÉcÔyÐaÔØ ÎeÐocpeÄcÔ×eÎÎo Ë pacÞeÔy Ú×eÚÄÎoÊ Ü×oÌÀÃÉÉ (ÂÌoËÉ ZAMS É TRACK).